"Ανοίξω εν παραβολαίς το στόμα μου, ερεύξομαι κεκρυμμένα από καταβολής κόσμου".
Θα μιλήσω με παραβολές, θα πω πράγματα κρυμμένα από τότε που δημιουργήθηκε ο κόσμος.
"Εξήλθεν ο σπείρων του σπείραι τον σπόρον αυτού".
Βγήκε ο σποριάς για να σπείρει το σπόρο του.
Ο Θεός σπέρνει. Τι σπέρνει; το σπόρο του, δηλαδή τον θείο και άγιο λόγο του.
Που τον σπέρνει; στον κόσμο.
"Ο Θεός ημών επί της γης ώφθη (εφανερώθη) και εν τοις ανθρώποις συνανεστράφη".
Ο μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού, ο ενανθρωπήσας Λόγος του Θεού Πατρός και Θεός, ο εκ Πνεύματος Αγίου και αειπαρθένου Μαρίας σαρκωθείς, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, εδίδασκε τα πλήθη του λαού με πολυάριθμες παραβολές και θεράπευε ανίατες ασθένειες και αδυναμίες, κάθε ψυχική και σωματική ασθένεια και αδυναμία.
Και έλεγε: πως και με τι να παρομοιάσω τη Βασιλεία του Θεού; με ποιά παραβολή να την παραβάλλω;
Τους είπε πολλά με παραβολές.
Την παραβολή του σποριά, των ζιζανίων, του μικρού σπόρου του σιναπιού, της ζύμης, του κρυμμένου θησαυρού, του καλού μαργαρίτη, του εύσπλαχνου Πατέρα και του ασώτου γιού, των πρώτων και έσχατων εργατών του αμπελώνα, της αμπέλου, του καλού ποιμένα κι άλλες πολλές, υπέροχες και διαφωτιστικές παραβολές, όπως είναι γνωστές σ΄εμάς από το άγιο και ιερό ευαγγέλιο.
Άκουσε την παραβολή, εμβάθυνε στην παραβολή, στην έννοια και στη σημασία, στο βαθύ και υψηλό διδακτικό και πνευματικό νόημα.
"Ομοία εστίν η βασιλεία του Θεού..", έλεγε ο μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού και δια ζώσης φωνής, δίδασκε τα πλήθη του λαού για τη βασιλεία του μόνου αληθινού Θεού, για την αγάπη στο Θεό και στον άνθρωπο. Για την ουράνια βασιλεία καθιερώνει μια μόνιμη χριστιανική κοινωνία, την αγία του και μεγάλη Εκκλησία.
"Και έλεγε΄ έτσι μοιάζει η βασιλεία του Θεού: Σαν τον άνθρωπο που σπέρνει το σπόρο του στη γη. Και αυτός που έσπειρε τη γη, κοιμάται τη νύχτα και ξυπνάει την ημέρα, χωρίς να κάνει τίποτα για τη βλάστηση και την αύξηση του σπόρου. Κι όμως ο σπόρος βλασταίνει κι αυξάνει με τρόπο που ο ίδιος δεν ξέρει." (Μάρκ. δ΄, 26-28).
(Αν και προσωπικά προτιμώ τη γραφή, την ανάγνωση και την ακρόαση του αγίου και ιερού Ευαγγελίου στη θεόπνευστη και αρχική του γραφή, όπως δηλαδή αναγιγνώσκεται από τους ιερείς στην Αγία του Χριστού Εκκλησία, εδώ χρησιμοποιώ τη μετάφραση στην καθομιλουμένη νεοελληνική γλώσσα τη δημοτική).
Τι είναι παραβολή;
Παραβολή είναι η παράθεση, ο παραλληλισμός και η σύγκριση δύο ή περισσοτέρων πραγμάτων, δεδομένων, καταστάσεων ή και εγγράφων με σκοπό ν΄ανευρεθούν οι ομοιότητες και οι διαφορές μεταξύ τους.
Εικόνα, παράσταση, σύγκριση, παρομοίωση:
Λέγει ο Κύριος: << Γιατί με καλείτε "Κύριε, Κύριε" και δεν εφαρμόζετε αυτά που σας λέω;
Όποιος έρχεται σ΄εμένα κι ακούει τα λόγια μου και τα εφαρμόζει στη ζωή του, θα σας δείξω με ποιον μοιάζει: Μοιάζει με έναν άνθρωπο που για να χτίσει το σπίτι του, έσκαψε κι εμβάθυνε κι έβαλε τα θεμέλια πάνω στην πέτρα. Έτσι όταν έγινε νεροποντή και πλημμύρα κι έπεσε με ορμή ο ποταμός πάνω στο σπίτι, δεν μπόρεσε να το σαλέψει, γιατί ήταν θεμελιωμένο πάνω στη στερεή και αμετακίνητη πέτρα. Αντίθετα, αυτός που άκουσε τη διδασκαλία μου, αλλά δεν την εφήρμοσε, μοιάζει με άνθρωπο, που έχτισε το σπίτι του πάνω στην άμμο χωρίς θεμέλιο. Και μόλις έγινε πλημμύρα κι έπεσε με ορμή ο ποταμός πάνω στο σπίτι, γκρεμίστηκε αμέσως και το ρήγμα που έγινε σ΄εκείνο το σπίτι ήταν μεγάλο>>. (Λουκά, ΣΤ΄, 46 έως και 49, Ματθ. Ζ΄, 21-28).
Η παραβολή είναι μια παρομοίωση, μια σύγκριση, μια μεταφορά, ένας παραλληλισμός στον ποιητικό και λογοτεχνικό, διδακτικό και διαφωτιστικό λόγο.
Παρομοίωση είναι ένα σχήμα λόγου με το οποίο συγκρίνεται ή παραβάλλεται κάποιος ή κάτι με κάποιον άλλο ή κάτι άλλο και που εκφέρεται συνήθως με το μόριο "σαν", "όπως", "καθώς", "όμοιος με", και λοιπά.
Αναγωγή είναι η τοποθέτηση (έννοιας, πράξης ή κατάστασης) σε άλλη βάση ή διάσταση με σκοπό να γίνει πιο απλή, ευχάριστη και κατανοητή στους αναγνώστες ή ακροατές.
Πολλοί ομιλητές και αφηγητές, συγγραφείς και ποιητές χρησιμοποιούν στον διηγηματικό, λογοτεχνικό και διδακτικό λόγο τους μύθους, παρομοιώσεις, μεταφορές, εικόνες, παραστάσεις και συμβολισμούς, συγκρίσεις και αλληγορικές παραβολές.
Παράδειγμα: Η θέση ενός διδασκάλου μπορεί να συγκριθεί μ΄ενός κηπουρού και στα μικρά φυτά του κήπου να συμβολίζονται οι μικροί μαθητές του διδασκάλου.
Ω, μυρίπνοα του παραδείσου άνθη! Ω φωτόμορφα πρόσωπα και μελλίρυτα στόματα!
Κι εγώ σαν τη μέλισσα συλλέγω το νέκταρ απ΄τα μυρίπνοα του παραδείσου άνθη.
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος στο κεφάλαιο του "περί διδαχής και νουθεσίας" μεταξύ άλλων αναφέρει:
"Δια ποίον λόγον πολλάς φοράς, όταν θέτωμεν ορισμένα προβλήματα προς λύσιν, δεν δίδομεν αμέσως την απάντησιν; Διότι θέλομεν να σας συνηθίσωμεν να μη δέχεσθε πάντοτε μασημένην την τροφήν, αλλά εις πολλάς περιπτώσεις να ευρίσκετε και μόνοι σας την απάντησιν κάποιου νοήματος. Αυτό ακριβώς κάνουν και τα περιστέρια.
Και εκείνα δηλαδή, τρέφουν τους νεοσσούς των με το δικό των στόμα, όσον καιρό τα μικρά των μένουν εις την φωλεάν. Όταν όμως ημπορέσουν να εξέλθουν από την φωλεάν, και ίδουν ότι τα πτερά των νεοσσών εστεροποιήθησαν, δεν τους τρέφουν πλέον με ετοίμην τροφήν. Αλλά φέρουν μεν εις το στόμα τους κόκκους, και τους δεικνύουν εις τα μικρά των, όταν όμως οι νεοσσοί έλθουν κοντά εις το έδαφος, παρακινούν τα μικρά των να την πάρουν πλέον μόνα των.
Το ίδιο λοιπόν κάνομε και ημείς΄αφού πάρωμεν την πνευματική τροφή εις το στόμα, σας καλούμεν δια να σας είπωμεν την λύσιν. Όταν δε πλησιάσετε και φανήτε ότι περιμένετε να πάρετε την πνευματικήν αυτήν τροφήν, λέγομεν μερικούς λόγους, ώστε σεις οι ίδιοι μόνοι σας να καταλάβετε την σημασίαν των.
Και όπως οι δάσκαλοι της κιθάρας, αφού πιάσουν τα δάκτυλα των μαθητών των, τα πλησιάζουν με ηρεμίαν εις τας χορδάς και τους διδάσκουν να τας κτυπούν με προσοχήν, ώστε να αποκτήσουν την κατάλληλον πείραν, διδάσκοντες αυτούς να παράγουν, με τα άφωνα δάκτυλα και τας χορδάς, μουσικήν γλυκυτέραν και πραοτέραν από πάσαν φωνήν, το ίδιο ακριβώς κάνομεν και ημείς. 'Οπως δηλαδή τας χορδάς της κιθάρας τας κρούει και ο έμπειρος τεχνίτης και ο άπειρος μαθητευόμενος, αλλά ο μεν δεύτερος προκαλεί δυσφορίαν εις τον ακροατήν, ενώ ο πρώτος τον ευχαριστεί και τον ψυχαγωγεί. Τούτο δε συμβαίνει διότι ναι μεν τα δάκτυλα είναι τα ίδια, και αι χορδαί είναι αι ίδιαι, αλλά η εμπειρία δεν είναι η ίδια. Το ίδιο συμβαίνει και με την ανάγνωσιν των θείων Γραφών΄ πολλοί μεν ακούουν τα θεία λόγια, αλλά δεν κερδίζουν όλοι, ούτε όλοι ωφελούνται. Αιτία δε είναι ότι ούτε όλοι εμβαθύνουν εις τα νοήματα των θείων λόγων, ούτε κτυπούν με τέχνην τας χορδάς της κιθάρας".
Κάθε τέχνη κι επιστήμη έχει το διδάσκαλό της και με λόγια και με έργα.
"Δεν υπάρχει μαθητής ανώτερος από το δάσκαλό του ΄όποιος όμως καταρτιστεί τέλεια, μπορεί να γίνει όπως και ο δάσκαλός του. " (Λουκά ΣΤ΄, 40).
"Εσείς είστε το αλάτι της γης. Εσείς είστε το φως του κόσμου΄ μια πόλη χτισμένη ψηλά στο όρος, δεν μπορεί να κρυφτεί", έλεγε ο Κύριος στους μαθητές και αποστόλους του στην επί του όρους θεία ομιλία του και διδασκαλία του. ((Ματθ. Ε΄, 13-15).
Μικρό, νήπιο και φτωχό τον εαυτό μου θεωρώ μπροστά στη γνώση, στη σοφία και στο πνεύμα.
Μικρό, νήπιο και φτωχό τον εαυτό μου θεωρώ μπροστά στα θεία λόγια και στα έργα.
Τι κι αν έκανα ένα μικρό, πολύ μικρό κι ασήμαντο βήμα; υψηλή η κλίμακα και η ανώτατη βαθμίδα.
Ω, είναι πολλά τα σκαλοπάτια που πρέπει ν΄ανεβώ, για να να φθάσω στην ανώτατη βαθμίδα και στον ανώτατο βαθμό.
Με ταπεινοφροσύνη
Μαρίνα Μαθιουδάκη- Ζηδιανάκη.
Σημείωση: Μη νομίζετε ότι είμαι δασκάλα ή καθηγήτρια, ή ότι επιδιώκω να κάνω τη δασκάλα και την καθηγήτρια.
Μ΄άρεσε να γίνω δασκάλα, αλλά δεν έγινα. Είν΄ευλογία και χαρά να είσαι στο Σχολείο μαζί με παιδιά.
Πολλοί βέβαια κοπίασαν, αγωνίστηκαν και σπούδασαν, αλλά τι κρίμα που νέοι αξιόλογοι παραμένουν άνεργοι και αδιόριστοι.
Το παράπονο του άνεργου και αδιόριστου: Σπούδασα τελικά, γενικά και ειδικά, πήρα πτυχίο, μεταπτυχιακό και διδακτορικό, έκανα και τη θητεία μου στο στρατό και να μαι τώρα εδώ άνεργος και φτωχός με τόσα φόντα, τίτλους και προσόντα.
Πολλοί αξιόλογοι άνθρωποι, με φόντα, τίτλους και προσόντα δεν αναγνωρίζονται εδώ και καταφεύγουν στο εξωτερικό.
Ο έννους και λογικός άνθρωπος ορέγεται του ειδέναι. Το ανθρώπινο πνεύμα επιζητεί πάντοτε νέες γνώσεις και ανακαλύψεις.
Μ΄αρέσει ν΄ακούω και να μαθαίνω, να διαβάζω και να γράφω και νέα πράγματα, πρωτάκουστα και πρωτόγνωρα ν΄ανακαλύπτω. Και τώρα, όσα δεν έμαθα στα νιάτα μου, τα μαθαίνω στα γεράματά μου. Τώρα πια προσέχω τι ακούω, τι διαβάζω και τι βλέπω. Τώρα έμαθα να διακρίνω, να επιλέγω και να συλλέγω, να διαβάζω και να μαθαίνω όσα ωφελούν το είναι μου και την ψυχή μου.
"πάντ΄ανοιχτά πάντ΄άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου". Δ. Σολωμός.
Και αφού μελέτησα το αρχαίο ελληνικό πνεύμα, την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και θεωρία ενστερνίστηκα την Χριστιανική διδασκαλία.
Ο Μέγας Βασίλειος, στις ομιλίες του για την εξαήμερη θεία δημιουργία, λέγει στους ακροατές του: Ίσως να βρήκατε κάποια ωφέλεια στα λεγόμενα΄ αλλά αν δεν βρήκατε, κερδίζετε τουλάχιστον το ότι παραμένοντες εδώ δεν αμαρτάνετε. Ώστε όσο περισσότερο σας κρατώ εδώ, τόσο περισσότερο σας προφυλάσσω από τα κακά.
Και ποιός δεν γνωρίζει τη συνεισφορά της Εκκλησίας στην παιδεία;
Και ποιός δεν γνωρίζει τους τρεις ιεράρχες, τους τρεις μεγίστους φωστήρες, τους μελιρρύτους ποταμούς της σοφίας;
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα εκπαιδευτικών εκφράζω και γράφω εδώ τις σκέψεις μου.
Σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 2 του Συντάγματος της Ελλάδας: Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.
Εύστοχος ο ορισμός, καλή η αποστολή και ο προαναφερόμενος σκοπός της παιδείας.
Η επιλογή της διδακτέας ύλης και των πνευματικών εδεσμάτων είναι στην αρμοδιότητα, στη δικαιοδοσία και στην ευθύνη του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Και βέβαια ο καθένας έχει το δικαίωμα, την ελευθερία και την ευχέρεια ν΄ανοίξει κι΄άλλα βιβλία εκτός από τα σχολικά βιβλία, να βρει κι΄άλλους νέους πνευματικούς θησαυρούς, να εμπλουτίσει τις γνώσεις του, ν΄ανοίξει τα μάτια της διάνοιάς του, ν΄ανοίξει τα φτερά του και να διευρύνει τον ορίζοντά του.
Το Σχολείο είναι ένας ωφέλιμος κοινωνικός, εκπαιδευτικός και μορφωτικός θεσμός.
Είναι μια ζωντανή κοινωνία κι επικοινωνία μεταξύ διδασκόντων και διδασκομένων, μεταξύ δασκάλων-καθηγητών, γονέων, παιδιών, μαθητών.
Μεγάλος είναι ο ρόλος και η ευθύνη των γονιών στην ανατροφή και στη διαγωγή των παιδιών. Μεγάλος είναι ο ρόλος και η ευθύνη των εκπαιδευτικών στη μόρφωση και στην πρόοδο, στην εξέλιξη και την προκοπή των μαθητών.
Είν΄ έμφυτα στον άνθρωπο τα χαρίσματα, τα προσόντα και τα προτερήματα ή είναι διδακτά; Είν΄έμφυτη η αρετή ή είναι διδακτή ;
Οικογένεια, κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον, Σχολείο και σχολικό περιβάλλον, ακούσματα και θεάματα, υποδείγματα, πρότυπα και παραδείγματα συντελούν κι επιδρούν καθοριστικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα, στην εξέλιξη και στην προσωπικότητα των παιδιών.
Όπως διδαχθώ, έτσι και θα πορευθώ. Υπόδειγμα- παράδειγμα- δίδαγμα. Η παιδεία, η καλή διδασκαλία, η εκπαίδευση και η παιδαγωγία είναι θείο χάρισμα.
Το σχολείο παρέχει πνευματική τροφή, γνώσεις και παιδεία, θρανία και βιβλία σε όλες τις ηλικίες και σε όλες τις βαθμίδες του, εκγυμνάζει το νου και το σώμα, καλλιεργεί την ψυχή και το πνεύμα, διευρύνει τους ορίζοντες και διαμορφώνει ψυχές, χαρακτήρες και προσωπικότητες με ηθικές αξίες και αρχές, με γνώσεις και αρετές.
"Όπου ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μιά φυλακή."
Το Σχολείο προετοιμάζει και καταρτίζει τους μαθητές, έτσι ώστε να είναι τέλεια καταρτισμένοι, να γίνουν άξιοι και ωφέλιμοι άνθρωποι στην κοινωνία με ηθικές και πνευματικές αξίες, με προτερήματα και προσόντα, με γνώσεις και αρετές.
"Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε, ψυχές!" Κ. Παλαμάς.
Φώτισε πάλι, δάσκαλε, ψυχές!
Το δάσκαλο και τον καθηγητή μου τον θέλω τέλειο υπόδειγμα σε όλα.
Να δίνει για τα πρόβατά του τη ζωή του σαν τον άμισθο καλό ποιμένα.
Ο δάσκαλος και ο καθηγητής διδάσκει, μεταδίδει γνώσεις στους μαθητές, διαπαιδαγωγεί, νουθετεί και καθοδηγεί, εξετάζει, ελέγχει και συμβουλεύει τους μαθητές, εξηγεί και διασαφηνίζει όσα τον ρωτούν οι μαθητές, διορθώνει τα λάθη, τα σφάλματα και τις συμπεριφορές, καλλιεργεί το πνεύμα και διαμορφώνει ψυχές, καλλιεργεί και διαμορφώνει χαρακτήρες με ηθικές και πνευματικές αξίες, με γνώσεις και αρετές.
Οι διδάσκαλοι και οι καθηγητές δίνουν τη σκυτάλη του πνεύματος στους τελειόφοιτους μαθητές, στους απόφοιτους και καλά καταρτισμένους φοιτητές.
Τον δάσκαλο και τον καθηγητή μου τον θέλω τέλειο υπόδειγμα σε όλα.
Να δίνει για τους μαθητές του την ψυχή του σαν τον άμισθο καλό ποιμένα.
Η διδασκαλία είναι θείο χάρισμα.
Με αγάπη.
Μαρίνα Μαθιουδάκη-Ζηδιανάκη.
Αναρτήσεις
